300 lat Pani Andrychowskiej, czyli o kulcie Matki Bożej Różańcowej

Już 21 czerwca w Andrychowie ks. biskup Roman Pindel dokona koronacji obrazu Matki Bożej Królowej Różańca Świętego – Pani Andrychowskiej, której kult w mieście nad Wieprzówką ma ponad 300 lat tradycji.

Pierwsze okumenty potwierdzające kult Matki Bożej Różańcowej w Andrychowie datują się na początek XVIII w., kiedy to ówczesna właścicielka tutejszych dóbr, Salomea Anna z Nielepców Czerna, ufundowała przy kościele filialnym andrychowskim Bractwo Najsłodszego Imienia Jezus i Najświętszej Maryi Panny Różańcowej, popularnie zwane różańcowym.
Praktyki religijne członkowie Bractwa realizowali we wzniesionej na jego potrzeby obok kościoła Kaplicy Różańcowej. W jej ołtarzu umieszczono specjalnie na tę okoliczność namalowany przez nieznanego autora w 1725 r. obraz Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego znanej potem jako „Pani Andrychowska”. Obraz został od początku otoczony modlitwami Bractwa i cieszył się wyjątkowym kultem lokalnym. Świadczy o tym wspomniany w aktach wizytacji kościoła z 1729 r. fakt umieszczenia na obrazie koron.
Bractwo Różańcowe prężnie i bez przeszkód rozwijało się w Andrychowie i okolicznych miejscowościach przynależnych do tutejszego kościoła do końca lat 80. XVIII w. Kiedy jednak ziemie te na skutek pierwszego rozbioru Polski znalazły się w granicach Cesarstwa Austriackiego, władze zaborcze nakazały likwidację wszelkich stowarzyszeń kościelnych. W związku z tym i andrychowskie Bractwo Różańcowe musiało zaprzestać swojej działalności.
Pobożność Maryjna zakorzeniła się jednak i rozwinęła w Andrychowie na tyle mocno, że kilka lat po odrodzeniu się parafii św. Macieja (1819 r.) i w stulecie powstania Bractwa Różańcowego uzyskała ona przywilej papieski na obchodzenie drugiego odpustu parafialnego – ku czci NMP Różańcowej. Wydany przez Papieża Leona XII dokument nosi datę 7 kwietnia 1826 r. i zezwala na 8-dniowy odpust.
Przez kolejne stulecie realizowano ten przywilej papieski a odpust różańcowy w powszechnej opinii wiernych uchodził za główny odpust andrychowskiej parafii i obchodzony był o wiele uroczyściej niż lutowy ku czci jej patrona św. Macieja.
Od wielu dziesięcioleci w kościele przy bocznym ołtarzu przed obrazem Matki Bożej odprawiana była Nowenna do MB Nieustającej Pomocy, podczas której odczytywane były prośby i podziękowania. Składano też wota. Od 2005 r. modlitwy te są kontynuowane przed głównym ołtarzem, gdzie obraz został przeniesiony.

Dla uczczenia 300-lecia nadzwyczajnego kultu Różańca w Andrychowie i związanego z nim obrazu w latach 2013 – 2022 trwała w parafii 9-letnia nowenna, którą rozpoczęła peregrynacja Różańca w andrychowskich rodzinach. W roku 2023 do kościoła pielgrzymowali byli księża wikariusze parafii św. Macieja, w 2024 do wspólnej modlitwy zaproszone zostaną wszystkie wspólnoty parafialne dekanatu Andrychów, zaś rok 2025 to czas pielgrzymowania do „Pani Andrychowskiej” kapłanów – rodaków. Zwieńczeniem jubileuszu będzie koronacja obrazu w dniu 21 czerwca 2025 roku.

Tekst opracowany na podstawie materiałów parafii św. Macieja w Andrychowie.